ศุกร์ ๑๓
โลกตะวันตกมีความเชื่อเกี่ยวกับวันศุกร์ที่ ๑๓ ว่าจะเป็นโชคร้าย...
ซึ่งตามระบบปฏิทินที่ใช้อยู่จะต้องเจอกับศุกร์ ๑๓ อย่างน้อยก็ปีละครั้ง
เคยคิดว่าความเชื่อเรื่องนี้มีมานานแล้ว แต่พอไปสืบค้นจริงๆ ความเชื่อเรื่องนี้เพิ่งมีหลักฐานเป็นชิ้นเป็นอันในช่วงศตวรรษที่ ๑๙ นี้เอง และมันไม่ใช่เรื่องเล่นๆ เพราะคนที่เชื่อเรื่องนี้ก็เชื่ออย่างจริงจัง โดนัลด์ ดอสซี ผู้ก่อตั้ง Stress Management Center and Phobia Institute ในนอร์ธ คาโรไลน่า (http://www.drdossey.com/) ประมาณว่าน่าจะมีคนเป็นโรค “กลัวศุกร์ ๑๓” มากถึง ๑๗ – ๒๑ ล้านคนในสหรัฐอเมริกา การสูญเสียทางเศรษฐกิจถึง ๘๐๐ – ๙๐๐ ล้านเหรียญสหรัฐ เพราะความเชื่อนี้ (อย่างเช่น ไม่ยอมใช้บริการเครื่องบิน หรือเดินทางไกล ซื้อบ้านใหม่ หรือทำอะไรๆ อย่างที่เคยทำตามปกติ)
พื้นฐานของคนที่กำลังดวงซวย ก็เหมือนคนกำลังจมน้ำ เห็นฟางเส้นเล็กๆ ลอยผ่านมาก็อดคว้าไว้ไม่ได้
Works and Days เป็นบันทึกที่เก่าที่สุดที่ค้นพบเกี่ยวกับความเชื่อในเรื่องวันที่ ๑๓ ของแต่ละเดือนว่าไม่ดี และดูเหมือนว่าความเชื่อนี้จะแพร่ไปในวัฒนธรรมอย่างที่พบใน Manuell of the Chronicles of England ของ ริชาร์ด เกรฟตัน เมื่อปี ค.ศ. ๑๕๖๕ ก็ได้เขียนถึงวันดีและวันที่ไม่ดี (ซึ่งมีหลายวัน) ก็ให้วันที่ ๑๓ ของแต่ละเดือนเป็นวันไม่ดี หนังสือ Miscellanies upon various subjects ของ จอห์น ออบรีย์ เมื่อปี ค.ศ. ๑๖๙๖ ก็เขียนถึงความเชื่อเรื่องวันที่ ๑๓ ของเดือน
และสำหรับวันศุกร์ ดูเหมือนว่าจะเป็นวันที่ไม่ดีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ ๑๔ บ้างก็ว่าเพราะเยซูเสียชีวิตในวันศุกร์
ซึ่งตามระบบปฏิทินที่ใช้อยู่จะต้องเจอกับศุกร์ ๑๓ อย่างน้อยก็ปีละครั้ง
เคยคิดว่าความเชื่อเรื่องนี้มีมานานแล้ว แต่พอไปสืบค้นจริงๆ ความเชื่อเรื่องนี้เพิ่งมีหลักฐานเป็นชิ้นเป็นอันในช่วงศตวรรษที่ ๑๙ นี้เอง และมันไม่ใช่เรื่องเล่นๆ เพราะคนที่เชื่อเรื่องนี้ก็เชื่ออย่างจริงจัง โดนัลด์ ดอสซี ผู้ก่อตั้ง Stress Management Center and Phobia Institute ในนอร์ธ คาโรไลน่า (http://www.drdossey.com/) ประมาณว่าน่าจะมีคนเป็นโรค “กลัวศุกร์ ๑๓” มากถึง ๑๗ – ๒๑ ล้านคนในสหรัฐอเมริกา การสูญเสียทางเศรษฐกิจถึง ๘๐๐ – ๙๐๐ ล้านเหรียญสหรัฐ เพราะความเชื่อนี้ (อย่างเช่น ไม่ยอมใช้บริการเครื่องบิน หรือเดินทางไกล ซื้อบ้านใหม่ หรือทำอะไรๆ อย่างที่เคยทำตามปกติ)
พื้นฐานของคนที่กำลังดวงซวย ก็เหมือนคนกำลังจมน้ำ เห็นฟางเส้นเล็กๆ ลอยผ่านมาก็อดคว้าไว้ไม่ได้
เลข ๑๓
ในเรื่องเล่าตำนานหลายๆ เรื่องมีเลข ๑๓ มาเกี่ยวข้อง อย่างเช่นโต๊ะกลมของกษัตริย์อาเธอร์ ก็มี ๑๓ ที่นั่ง กลุ่มนักรบของเบย์วูล์ฟ ก็มี ๑๓ คน การรับประทานอาหารมือเย็นครั้งสุดท้ายของเยซูก็มีจำนวน ๑๓ คน ไพ่ทาโร่ห์ หมายเลข ๑๓ ก็คือความตาย ในตำนานของชาวนอร์ส มีครั้งหนึ่งที่เทพทั้ง ๑๒ องค์กำลังรับประทานอาหารมื้อค่ำในวาลฮัลลา ก็มีเทพที่ไม่ได้รับเชิญก้าวเข้ามา โลกิ ผู้มาพิฆาตเทพบาลเดอร์ และทำให้โลกต้องตกอยู่ในความมืดศุกร์ ๑๓
ความเชื่อในเรื่องวันดี – วันซวย มีมานานแล้ว อย่างเช่นงานเขียน Works and Days ของ เฮสซีออด (http://www.sacred-texts.com/cla/hesiod/works.htm) เมื่อราวๆ ๗๐๐ ปีก่อนคริสตกาล (เป็นงานไล่เลี่ยกับมหากาพย์โอดิสซี่ของโฮเมอร์) ก็ได้เขียนถึงความเชื่อเรื่องวันดีวันร้ายของชาวกรีกโบราณเอาไว้ ในเล่มนี้ก็มีวันที่ ๑๓ ของเดือนอยู่ด้วย แต่ไม่ได้เจาะจงว่าต้องเป็นวันศุกร์ และนอกจากเลข ๑๓ แล้วยังมีเลขอื่นๆ ที่ไม่ค่อยดีอยู่อีกหลายวัน อย่างน้อยวันที่ ๑๓ ก็ยังดีกว่าวันที่ ๕ และวันที่ ๖Works and Days เป็นบันทึกที่เก่าที่สุดที่ค้นพบเกี่ยวกับความเชื่อในเรื่องวันที่ ๑๓ ของแต่ละเดือนว่าไม่ดี และดูเหมือนว่าความเชื่อนี้จะแพร่ไปในวัฒนธรรมอย่างที่พบใน Manuell of the Chronicles of England ของ ริชาร์ด เกรฟตัน เมื่อปี ค.ศ. ๑๕๖๕ ก็ได้เขียนถึงวันดีและวันที่ไม่ดี (ซึ่งมีหลายวัน) ก็ให้วันที่ ๑๓ ของแต่ละเดือนเป็นวันไม่ดี หนังสือ Miscellanies upon various subjects ของ จอห์น ออบรีย์ เมื่อปี ค.ศ. ๑๖๙๖ ก็เขียนถึงความเชื่อเรื่องวันที่ ๑๓ ของเดือน
และสำหรับวันศุกร์ ดูเหมือนว่าจะเป็นวันที่ไม่ดีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ ๑๔ บ้างก็ว่าเพราะเยซูเสียชีวิตในวันศุกร์
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น